Trong văn hóa phương Đông nói chung và Việt Nam nói riêng, tang lễ không chỉ là nghi lễ cuối cùng tiễn biệt người đã khuất, mà còn là dịp để con cháu thể hiện đạo hiếu, tấm lòng biết ơn đối với ông bà, cha mẹ. Hơn thế, tang lễ còn là một nét văn hóa tâm linh đặc sắc, phản ánh niềm tin sâu sắc vào thế giới bên kia và sự luân hồi của con người.
Không phải ngẫu nhiên mà trong phong tục tang lễ Việt Nam, có rất nhiều quy tắc, nghi lễ được truyền từ đời này sang đời khác. Bên cạnh những nghi lễ chính thống, dân gian còn lưu truyền nhiều kiêng kỵ trong tang lễ, nhằm mục đích giữ gìn sự tôn nghiêm, tránh điềm xui rủi và giữ cho gia đạo được bình an sau biến cố lớn. Dưới đây là 5 điều những điều cần tránh khi tổ chức tang lễ theo quan niệm dân gian mà mỗi gia đình nên hiểu và cân nhắc.
Quan niệm kiêng kỵ trong tang lễ dân gian ảnh hưởng đến tổ chức tang lễ
Dân gian Việt Nam vốn rất coi trọng yếu tố tâm linh, đặc biệt là trong các sự kiện trọng đại của đời người như sinh – lão – bệnh – tử. Trong tang lễ, việc tuân thủ các kiêng kỵ trong tang lễ không đơn thuần chỉ là mê tín, mà còn mang yếu tố văn hóa, giáo dục và lòng thành kính đối với người đã khuất.
Hầu hết các phong tục tang lễ Việt Nam đều có lý do sâu xa về mặt tinh thần, mang tính nhắc nhở con cháu về mối liên kết giữa người sống và người đã mất. Việc hiểu và tuân thủ những điều cần tránh khi tổ chức tang lễ cũng là một cách thể hiện sự trân trọng với những giá trị truyền thống và lòng hiếu nghĩa của người Việt.
1: Không để người mang thai tham gia đưa tang
Một trong những kiêng kỵ trong tang lễ phổ biến là không để phụ nữ mang thai tham gia lễ đưa tang hay đến quá gần linh cữu. Theo quan niệm dân gian, thai nhi còn non nớt, dễ bị ảnh hưởng bởi âm khí trong đám tang, từ đó sinh ra yếu đuối, hay đau ốm hoặc không phát triển bình thường.
Tuy nhiên, quan niệm này cũng nên được nhìn nhận ở góc độ khoa học và tâm lý. Nếu thai phụ có tinh thần vững vàng, sức khỏe ổn định và thực sự muốn tiễn đưa người thân, có thể vẫn tham gia nhưng nên hạn chế thời gian và có sự bảo vệ phù hợp. Điều quan trọng là không nên quá mê tín, nhưng hiểu được nguồn gốc của những điều cần tránh khi tổ chức tang lễ để có lựa chọn phù hợp.
2: Không để di ảnh quay ra ngoài cửa
Trong phong tục tang lễ Việt Nam, việc đặt di ảnh của người đã mất rất được coi trọng. Một trong những điều cấm kỵ là để ảnh quay thẳng ra cửa chính hoặc cửa sổ. Dân gian cho rằng điều này dễ khiến “âm khí” theo di ảnh lan tỏa ra ngoài, ảnh hưởng đến vượng khí của ngôi nhà.
Về mặt tâm linh, hướng ảnh nên đặt quay vào bên trong – như một cách giữ lại hình ảnh, kỷ niệm và sự kết nối giữa người đã khuất với gia đình. Đây là một trong những kiêng kỵ trong tang lễ thể hiện mong muốn giữ không gian tang lễ trong trạng thái yên ổn, không lan truyền cảm xúc buồn ra ngoài cộng đồng.
3: Kiêng mở ti vi, nhạc vui trong ngày tang
Trong những ngày tang, gia đình thường được khuyên không nên mở nhạc, ti vi, hay tổ chức những hoạt động vui chơi giải trí. Lý do là để giữ sự trang nghiêm, tôn kính và thể hiện sự thương tiếc đối với người đã khuất.
Việc kiêng âm thanh sôi động cũng là một trong những điều cần tránh khi tổ chức tang lễ, giúp tránh sự tương phản cảm xúc không phù hợp. Đồng thời, đây cũng là dịp để các thành viên trong gia đình cùng nhau tưởng nhớ, hồi tưởng lại những ký ức với người mất – một phần quan trọng trong văn hóa chia ly của người Việt.
4: Kiêng không làm đám cưới khởi sự lớn trong 100 ngày
Theo dân gian, sau khi có tang, đặc biệt là “đại tang”, người thân không nên tổ chức đám cưới hay khởi sự các việc lớn như mua nhà, mở công ty, làm ăn lớn trong vòng 100 ngày. Thời gian này được coi là “kỵ khởi đại sự”, vì âm khí trong nhà chưa tiêu tán, có thể ảnh hưởng đến vận khí của những sự kiện mới.
Trong phong tục tang lễ Việt Nam, có các khái niệm như “đại tang” (tang cha mẹ), “tiểu tang” (ông bà, người thân khác), hay “trùng tang” (nhiều người mất liên tiếp) – đều cần cân nhắc kỹ trong việc sắp xếp thời điểm tổ chức các nghi lễ khác. Đây là một trong những kiêng kỵ trong tang lễ nhằm tránh xui rủi, đảm bảo sự hanh thông cho các sự kiện sau này.
5: Không để đồ cúng mang về
Trong nhiều tang lễ, sau khi cúng xong, có một số món đồ ăn hoặc vật phẩm lễ như bánh trái, trái cây… được đặt lại trên bàn cúng. Tuy nhiên, dân gian khuyên không nên mang những vật này về nhà, nhất là với người ngoài gia đình.
Lý do là đây là đồ “cúng âm”, có thể mang theo “lộc âm” – vốn không phù hợp với người sống. Việc để người ngoài mang về có thể gây ảnh hưởng không tốt về tâm linh. Đây là một trong những điều cần tránh khi tổ chức tang lễ rất phổ biến trong dân gian, thể hiện rõ yếu tố tâm linh xen lẫn đạo lý: nên tôn trọng không gian dành cho người đã mất.
Biết để hiểu không để mê tín, nhưng tôn trọng tập tục là điều nên làm
Dù sống trong thời đại hiện đại, khi khoa học lên ngôi, nhưng việc hiểu và tôn trọng các kiêng kỵ trong tang lễ vẫn là điều nên làm – không chỉ để tránh xung khắc tâm linh, mà còn thể hiện sự thấu hiểu văn hóa truyền thống của cha ông.
Việc tuân thủ những điều cần tránh khi tổ chức tang lễ không có nghĩa là cổ súy mê tín dị đoan, mà là biểu hiện của lòng thành, sự tôn kính và ý thức giữ gìn nếp nhà. Trong bức tranh văn hóa phong phú của Việt Nam, phong tục tang lễ Việt Nam vẫn là một phần không thể thiếu, thể hiện sự nhân văn, hiếu nghĩa và tấm lòng hướng về cội nguồn.
New Life Plus – Bạn đồng hành tin cậy trong hành trình chuẩn bị hậu sự
Với tâm niệm “sự ra đi cũng cần được trân trọng như lúc hiện diện”, New Life Plus ra đời như một người bạn đồng hành tận tâm, hỗ trợ từng bước trong quá trình chuẩn bị hậu sự – một hành trình đầy nhân văn và sâu sắc.
Dịch vụ được thiết kế linh hoạt, phù hợp với từng nhu cầu cá nhân:
- Phân theo độ tuổi: Từ những người trẻ chủ động lo xa cho tương lai đến người cao tuổi mong muốn một kế hoạch hậu sự trọn vẹn, an tâm.
- Phân theo tín ngưỡng – tôn giáo: Dịch vụ phù hợp với Phật giáo, Công giáo, các tín ngưỡng dân gian… đảm bảo sự trang nghiêm và đúng chuẩn mực văn hóa tâm linh.
- Phân theo mức tài chính: Lựa chọn đa dạng từ gói tiết kiệm đến gói cao cấp – linh hoạt nhưng vẫn đầy đủ và chu đáo.
Không đơn thuần là một đơn vị tổ chức tang lễ, New Life Plus còn cung cấp các dịch vụ giá trị gia tăng như: tư vấn lập di chúc, lưu trữ và bảo mật thông tin hậu sự, ghi hình và lưu giữ di nguyện…
Thông tin liên hệ:
Đường dây nóng: 1800.0089
Địa chỉ: Tầng 9, tòa nhà Sao Mai, 19 Lê Văn Lương, Nhân Chính, Thanh Xuân, Hà Nội.
Trang web: newlifeplus.vn
